Het is al jaren geleden dat ik voor het eerst hoorde over de speech processor. Mijn eerste kennismaking was toen in de vorm van een K40 microfoon. Iedereen zei dat deze perfect was voor SSB modulatie. Ik gebruikte deze microfoon toen in combinatie met een President CB tranceiver, dat werkte samen perfect. Naast de vaak ongevraagde complimenten over mijn goeie stevige modulatie had deze microfoon nog een ander groot voordeel. Door de in de microfoon gebouwde speech processor klonk de modulatie een stuk harder (zeg maar gerust knetter hard!). En de radio leverde gemiddeld meer vermogen als met de standaard microfoon. Dat was natuurlijk zeer welkom gezien de 20W PEP die deze radio’s maximaal konden maken. Na onderzoek bleek dat K40 niet de enige was die deze techniek gebruikte om meer talk power te maken. Internet was er toen nog niet, maar via de vaak buitenlandse CB bladen werden er regelmatig (soms zelfbouw!) speech processors aangeboden. Wat ik mij nog kan herinneren waren al die printjes en bouwpakketten vaak een bron van ergernis. Het gebrek aan kennis en ervaring met zelfbouw was hier van vaak de oorzaak. Tevens waren een hoop van die printjes helemaal geen speech processors maar gewoon slechte audio compressors met een heel beroerde clipper functie. Dat was toen, nu gaan we aan de slag met de Ten Tec model 715 speech processor.
Wat doet de Ten Tec model 715 speech processor nou eigenlijk? Even een paar fabels en feiten.
Even kort door de bocht zorgt deze speech processor er voor een betere spraakverstaanbaarheid bij je tegenstation. Een speech processor zorgt niet voor meer vermogen maar hij verhoogt wel het gemiddelde vermogen. De Ten Tec model 715 kan theoretisch je gemiddelde uitgangsvermogen verhogen met 6dB! Een verhoging van het gemiddelde uitgangs vermogen met 6dB kan onder moeilijke omstandigheden precies het verschil zijn tussen wel of niet gehoord worden. Al met al een onmisbaar apparaat, zeker voor de PD stations onder ons!
Waar en hoe sluiten we het apparaat aan?
De 715 (zo noemen we hem verder in dit verslag) wordt opgenomen in de microfoon lijn. Dus we sluiten de microfoon aan op de 715 en vanuit de 715 gaan we door naar de tranceiver. Ten Tec levert standaard kabels voor zo ver ik weet alle gangbare trancievers.
Aansluiten van de microfoon kan op 2 manieren. De eerste en ik denk de meest gebruikte is via de 8 polige microfoon connector op de voorkant van de 715. Een tweede mogelijkheid is de 3,5mm aansluiting direct naast de 8 polige aansluiting. Deze microfoon input is makkelijk bij gebruik van bij voorbeeld een headset.
De verbinding tussen de 715 en de tranceiver gaat door middel van een stereo jack naar de connector die op de tranceiver past. Ik heb de 718 getest op zowel de FT950 als de FT897 dus voor beide sets heb je een ander kabeltje met een andere connector nodig. De 715 heeft ook spanning nodig dus door middel van de bijgeleverde netspanning adapter is dat zo geregeld. Het aansluiten van de 715 gaat simpel en alle nodige aansluit informatie staat in duidelijke tekst op het apparaat vermeld.
Hoe stellen we het apparaat in?
Het apparaat is voorzien van verschillende instel mogelijkheden dus eerst even een klein overzicht en beschrijving van deze knoppen en schakelaars. Voor het gemakt beginnen we op de voorkant en van links naar rechts. Links onderaan vinden we zoals eerder beschreven de 2 verschillende microfoon aansluitingen. Recht daarboven zit de in/out schakelaar. Met deze schakelaar schakel je dus de speech processor aan en uit. Gelijk rechts daarvan zien we een mooie groene LED bar met 5 segmenten waar we het clipping level af kunnen lezen. Meer over deze meter later in dit verslag. Rechts bovenaan hebben we een draai potmeter met het opschrift passband. Met deze draairegelaar bepaal je de bandbreedte van het audiosignaal. Recht daar onder vinden we de processor gain waarmee we de mate van processing in kunnen stellen.
Zo, de voorkant hebben we gehad. Op de achterkant zien we naast de aansluitingen voor de spanning en de audio out maar 1 draai potmeter. Met deze regelaar kunnen we het processor level regelen. Het instellen van de 715 kan een lastig klusje zijn als je jezelf niet kan monitoren (beluisteren van je eigen audio signaal) dus als je tranciever geen monitor functie heeft kan het makkelijk zijn een goed bevriend station te vragen je te helpen met het afstellen van de 715. Een tweede tranceiver of ontvanger kan natuurlijk ook uitkomst bieden. Zorg dan wel voor een goeie hoofdtelefoon.
Goed, we beginnen met de in/out schakelaar op out. Dat betekent dat het audiosignaal van de microfoon onaangepast rechtstreeks naar de tranceiver gaat. Het is belangrijk dat straks beide niveaus (processor aan of uit) gelijk zijn dus we stellen eerst het audio niveau van de tranceiver af met de 715 op stand out. Nu regelen we de proc gain knop zo af dat er op de meter 2 tot 3 LEDS oplichten. Draai nu de potmeter achter op de 715 zo ver op dat het audio niveau gelijk is met het niveau zonder de processor. We kunnen nu door middel van de monitor functie en/of een tegenstation bepalen wat de gewenste stand is voor de pass band en de proc gain.
Vergeet bij het afstellen niet dat het de bedoeling is dat de 715 zorgt dat het gemiddelde uitgangsvermogen omhoog gaat en dat het de spraakverstaanbaarheid op afstand vergroot. Gebruik van de 715 is dus niet bedoeld voor het verkrijgen van een mooier klinkend audio signaal!
Ik gebruik de 715 tezamen met mijn Heil HC4 headset en de Yaesu FT950 en de resultaten van deze combinatie zijn uitstekend. Ik heb een hoop geƫxperimenteerd en door middel van rapporten van tegenstations de boel optimaal afgesteld. Mijn audiosignaal is er zeker niet mooier van gaan klinken, maar onder minder ideale omstandigheden of in een pile-up wordt je echt eerder gehoord.
Mijn conclusie is dat dit een uitstekende en zeer nuttige uitbreiding is voor iedere shack. Zeker voor PD stations is dit een aanrader.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten